Có sự kết hợp của năm yếu tố cơ bản: cay (kim loại), chua (gỗ), đắng (lửa), mặn (nước) và ngọt (đất). Nước mắm, nước tương,... là một trong những nguyên liệu tạo hương liệu chính trong món ăn. Nấu ăn truyền thống của Việt Nam được biết đến với các nguyên liệu tươi, ít dùng dầu, và phụ thuộc vào rau thơm, rau quả. Một đặc điểm phân biệt ẩm thực Việt Nam với một số nước khác: ẩm thực Việt Nam chú trọng ăn ngon, đôi khi không đặt mục tiêu hàng đầu là ăn bổ. Bởi vậy trong hệ thống ít có những món cầu kỳ, hầm nhừ ninh kỹ như ẩm thực Trung Hoa, không thiên về bày biện có tính thẩm mỹ như ẩm thực Nhật Bản, mà thiên về phối trộn gia vị hoặc sử dụng những nguyên liệu dai, giòn (ví dụ chân cánh gà, phủ tạng động vật, trứng vịt lộn...). Phở là món ăn Việt Nam có thể kể đến.

• Phở
• Bún chả Hà Nội
• Bánh cuốn
• Chả cá Lã Vọng
• Trứng vịt lộn

Hiện nay tại Hà Nội đang ban hành lệnh cấm ăn thịt chó.